вторник, 21 декабря 2010 г.

Конец кризиса, или прелюдия к новому спаду?

Мировой кризис повлиял практически на все государства мира: ущерб понесли все сферы мировой экономики. Некоторые позитивные изменения, наблюдаемые за последнее время дают основания полагать, что кризис закончился, однако факты показывают, что этот кризис носит системный характер и не может быть устранен, если не совершить изменений в системе.
Принятые меры, по своему характеру, скорее имели цель смягчить последствия кризиса, без ликвидации причин, его породивших. В первую очередь кризис является результатом неэффективной финансово-экономической системы США, а другие страны пострадали, так как были прочно связаны с США финансовыми нитями. Если вспомнить кризисы XX века, то станет ясно, что они были волнообразными. За каждым спадом следует подъем, а за подъемом – новый спад.
Великая депрессия, начавшаяся в США в 1929 г. была преодолена во время второй мировой войны: резкое увеличение военных заказов, позволило выйти из войны увеличив свою мощность. США часто оказываются в кризисных ситуациях и это обусловлено тем, что созданный в 1913 году центральный банк страны (Федеральная резервная система (ФРС) является полностью независимой структурой и неподотчетной государству относительно своей деятельности.
Производя неконтролируемый выпуск доллара в большом количестве, банк эту сумму предоставлял правительству под определенный процент. И поскольку доллар к тому же является основной мировой валютой, от неконтролируемого выпуска доллара напрямую пострадали все страны участники. Темпы роста мирового валового продукта не успевали за ростом доллара, что вызвало девальвацию доллара (инфляцию) и рост цен. Ситуация не была шоковой до тех пор, пока Соединенные Штаты обеспечивали свою валюту золотом. Однако, в 1976 г. перейдя к системе плавающих валютных курсов, и отказавшись обеспечивать доллар золотом, был устранен основной фактор, сдерживающий девальвацию доллара, и с того момента, основная валюта в мире не обеспечена ничем.
В течение десятилетий ФРС предоставляла населению различные кредиты (ипотека, потребительские) в неограниченном количестве, что регулярно приводило к тому, что значительная часть населения, имея задолженность и потеряв работу, лишалась всего, что было приобретено в рамках предыдущих займов.
Введение новой валюты – Евро – в 1999 году, стало непосредственным результатом ненадежности доллара. Это обстоятельство несколько смягчило зависимость стран от США. Сейчас Соединенные Штаты, используя тяжелую ситуацию, в которой оказалась Греция, начали наступление по отношению к евро, чей курс упал. Однако, скорее всего, усилиями Германии и Франции удастся избежать дальнейшего спада и выйти из кризиса.
Золото также рассматривается как фактор для избежания кризиса. Если в конце 2008 г. одна троянская унция золота стоила $ 750, то по данным на 2010 г. цена колеблется в пределах $ 1225 (в соответствии с графиком золота, рост скорее всего будет продолжаться). Другими словами, на пике кризиса увеличился спрос на золото, что привело к увеличению ее цены.  Поэтому логично, что пока цена на золото имеет тенденцию к росту, кризис не может считаться завершенным. Цены на серебро, платину на другие металлы также возросли.
Кажущееся восстановление было встречной волной, последовавшей за волной кризисного спада, за  которым последует новый спад. В графической форме получается следующая картина:
С одной стороны, военно-промышленный комплекс США требует новых войн и новых военных заказов, с другой стороны, развязывание войны еще более увеличит государственный долг США, приводя к непропорциональному развитию других сфер экономики. Очевидно, что система, в которой господствует военно-промышленный комплекс, и которая постоянно нуждается в войне, не может быть эффективной и существовать долго.
Создание новых рабочих мест, сокращение безработицы и решение других проблем посредством войн заводит в тупик, и в итоге создается ситуация, когда в яму попадает тот, кто сам ее вырыл. Нынешние действия США в направлении урегулирования финансового сектора (новые долларовые ассигнования в экономике) схожи с попыткой вылечить пациента, нуждающегося в хирургическом вмешательстве, посредством косметической операции, что еще более усложняет ситуацию.
Каковы возможные пути преодоления кризиса?
- В  условиях существования в мире большого числа «горячих точек», в качестве варианта выхода из кризиса, Соединенные Штаты могут рассматривать развязывание локальной или даже мировой войны, что позволит осуществить системные изменения, создать новые финансовые модели, в результате чего возникнут новые центры власти.
- Другой версией преодоления кризиса может быть создание мультивалютной финансовой системы, в которой будут пропорционально задействованы юань, евро, рубль и другие региональные валюты, и исключено доминирование одной валюты над другими. Это позволит странам диверсифицировать финансовую политику, и действовать более гибко, избегая шоковых ситуаций.
- В настоящее время созданная во многих странах мира фиктивная сфера экономической деятельности (различные спекуляции ценными бумагами, безграничный рост сектора услуг по сравнению с реальным производством) рано или поздно приводит к аналогичным кризисам. Так что увеличение производственных мощностей, строгий контроль над финансовыми и кредитными системамы и внедрение в экономику более эффективных современных технологий, внесет существенный вклад в преодоление кризиса. Реальная сила каждого государства должна быть основана на создании материальных благ, а не на производстве банкнот.
- Для выхода из кризиса было бы полезным, если Армения за короткий промежуток времени существенно уменьшит долларовые резервы, примет многовалютную корзину сбережений, выделив место для евро, швейцарского франка, рубля, йены, юаня и золота. Это позволит избежать ущерба от коллапсовых ситуаций, в которых окажется доллар в самом ближайшем будущем, и не подвергать опасности нестабильную экономическую сбалансированность.
- В конце концов, этот кризис стал также кризисом человеческих отношений, государственной практики и убеждений. Безответственное отношение к окружающему миру, безжалостная эксплуатация природных ресурсов в течение десятилетий, причинение значительного ущерба экосистеме и создание других «благ» цивилизации, привели к ситуации, в которой человек, забыв о духовных ценностях, стал просто потребителем. А постоянная погоня за материальными благами, не может быть провозглашена сверхцелью.
Будущее действительно может быть ясным и безоблачным, если государства будут делать ставку на неисчерпаемые источники энергии (ветер, вода, солнце, атом), не нарушая баланса на планете, и без ущерба для нее, если будут созданы справедливые финансовые инфраструктуры, где каждой стране будет выделено должное место.
Акоп Варданян


Copyright © 2010 — ankakh.com. All Rights Reserved.

Ճգնաժամի ավա՞րտ, թե՞ նոր անկման նախերգանք

Համաշխարհային ճգնաժամը մեծ հարված հասցրեց աշխարհի գրեթե բոլոր պետություններին. վնաս կրեցին համաշխարհային տնտեսության բոլոր ոլորտները: Վերջին շրջանում նկատվող որոշ դրական փոփոխությունները կարող են հիմք տալ ենթադրելու, թե ճգնաժամն արդեն ավարտվել է, սակայն առկա փաստերը վկայում են, որ այս ճգնաժամը համակարգային է և չի կարող վերանալ, եթե չկատարվեն համակարգային փոփոխություններ:
Իրականացվող միջոցառումներն իրենց բնույթով ավելի շուտ նպատակ ունեն մեղմել ճգնաժամի հետևանքները` առանց վերացնելու ճգնաժամ ծնող պատճառները: Ճգնաժամը նախ և առաջ ԱՄՆ-ի ֆինանսատնտեսական ոչ արդյունավետ համակարգի արդյունք է, իսկ մյուս երկրները տուժեցին, քանի որ ֆինանսական թելերով ամուր շաղկապված էին ԱՄՆ-ին: Եթե դիտարկենք XX դարում տեղի ունեցած ճգնաժամերը, ապա պարզ կդառնա, որ դրանք ընթացել են ալիքաձև: Յուրաքանչյուր անկման հաջորդում է վերելք, իսկ  վերելքին` նոր անկում:
1929 թ. սկսված մեծ դեպրեսիան ԱՄՆ-ում հաղթահարվեց այն ժամանակ, երբ սկսվեց Երկրորդ աշխարհամարտը. ռազմական պատվերների կտրուկ ավելացումը հնարավորություն տվեց ավելի հզորացած դուրս գալու պատերազմից: ԱՄՆ-ի հաճախակի ճգնաժամների մեջ հայտնվելու հանգամանքը պայմանավորված է նրանով, որ 1913 թ. հիմնադրված երկրի կենտրոնական բանկը (Դաշնային պահուստային համակարգ (ԴՊՀ)) լիովին անկախ կառույց է և հաշվետու չէ պետությանն իր գործունեության համար:
Իրականացնելով դոլարի անվերահսկելի ու մեծաքանակ արտադրություն` բանկն այդ գումարը որոշակի տոկոսադրույքով տրամադրում է կառավարությանը: Եվ քանի որ դոլարը նաև համաշխարհային հիմնական արժույթն է, դոլարի քանակի անկառավարելի աճը ուղղակիորեն հարվածում է բոլոր մասնակից երկրներին: Աշխարհի համախառն արտադրանքն իր աճի տեմպերով չի հասնում դոլարի ավելացման տեմպերին` առաջացնելով դոլարի արժեզրկում (ինֆլյացիա) և ապրանքների գների աճ: Իրավիճակը ցնցումային չէր, քանի դեռ ԱՄՆ-ն ոսկով ապահովում էր իր արժույթի գինը: Սակայն 1976 թ. լողացող փոխարժեքների համակարգին անցում կատարելով և հրաժարվելով դոլարի ոսկով ապահովումից` վերացավ դոլարի արժեզրկումը խոչընդոտող հիմնական զսպաշապիկը, և այդ պահից աշխարհի հիմնական արժույթը ոչնչով ապահովված չէ:
Տասնամյակների ընթացքում ԴՊՀ-ն նաև նպաստել է բնակչությանը տարատեսակ վարկերի (հիպոթեկային, սպառողական) անսահմանափակ տրամադրմանը, ինչը պարբերաբար հանգեցրել է նրան, որ բնակչության զգալի մասը, հայտնվելով պարտքերի մեջ և  կորցնելով աշխատանքը, զրկվել է այն ամենից, ինչ ձեռք է բերել նախկինում վարկերի միջոցով:
Դոլարի անհուսալիության ուղղակի հետևանք էր 1999 թ. նոր արժույթի` Եվրոյի ստեղծումը: Այս հանգամանքը որոշակիորեն մեղմեց երկրների կախվածությունը  դոլարից: Այժմ ԱՄՆ-ն, օգտագործելով Հունաստանի ծանր վիճակի խաղաքարտը, հարձակում է սկսել եվրոյի նկատմամբ, որի փոխարժեքը անկում է ունեցել: Սակայն, ամենայն հավանականությամբ, ԵՄ հիմնասյուների` Գերմանիայի և Ֆրանսիայի ջանքերով կհաջողվի խուսափել հետագա անկումից և դուրս գալ ճգնաժամից: Ոսկին նույնպես դիտարկվում է որպես ճգնաժամից  խուսափելու փորձված տարբերակ: Եթե 2008 թ. վերջերին ոսկու մեկ տրոյական ունցիան արժեր շուրջ 750$, 2010 թ. մայիսի տվյալներով` ոսկու գինը տատանվում է 1225 $-ի սահմաններում (ըստ ոսկու գրաֆիկի` աճը հավանաբար կշարունակվի): Այսինքն` ճգնաժամի թեժ շրջանում փախուստը արժույթներից մեծացրել է ոսկու պահանջարկը` հանգեցնելով դրա գնի բարձրացմանը: Ուստի տրամաբանական է, որ քանի դեռ ոսկու գինը աճի միտում ունի, ճգնաժամը ավարտված համարել չի կարելի: Արծաթի, պլատինի և մյուս մետաղների գները նույնպես աճել են:
Ներկայիս թվացյալ առողջացումը ճգնաժամի  անկման ալիքին հաջորդած հակաալիք էր, որին պետք է հաջորդի նոր անկում:
Մի կողմից` ԱՄՆ ռազմարդյունաբերական համալիրը պահանջում է նոր պատերազմներ և նոր ռազմական պատվերներ, մյուս կողմից` այդ պատերազմների սանձազերծումը ավելի է մեծացնում ԱՄՆ պետական պարտքի բեռը` առաջացնելով տնտեսության մյուս ոլորտների անհամաչափ զարգացում: Պարզ է, որ ռազմարդյունաբերական համալիրի գերակայությամբ գործող և անընդհատ պատերազմելու կարիք ունեցող համակարգը չի կարող արդյունավետ լինել և երկար գոյատևել: Պատերազմների միջոցով նոր աշխատատեղերի ստեղծումը, գործազրկության մակարդակի նվազեցումը և այլ խնդիրների լուծումը փակուղային է և ի վերջո ստեղծելու է մի վիճակ, երբ «փոս փորողն ընկնելու է իր փորած փոսը»: ԱՄՆ-ի ներկայիս քայլերը ֆինանսական ոլորտի կարգավորման ուղղությամբ (նորանոր քանակի դոլարային հատկացումներ տնտեսության մեջ) նման են վիրաբուժական միջամտության կարիք ունեցող հիվանդին կոսմետիկ վիրահատությամբ բուժելու փորձերի, ինչն ավելի է բարդացնում իրավիճակը:
Ի՞նչ հնարավոր  տարբերակներ կան  ճգնաժամից դուրս գալու  համար
- Աշխարհում բազմաթիվ թեժ կետերի առկայության պայմաններում, որպես ճգնաժամից դուրս գալու տարբերակ, ԱՄՆ-ն կարող է դիտարկել լոկալ և նույնիսկ համաշխարհային պատերազմի սանձազերծումը, ինչը հնարավորություն կտա իրականացնելու համակարգային փոփոխություններ, ստեղծելու նոր ֆինանսատնտեսական մոդել, որի արդյունքում կառաջանան ուժային նոր կենտրոններ:
- Ճգնաժամը հաղթահարելու մյուս տարբերակը կարող է լինել բազմարժութային ֆինանսական համակարգի ստեղծումը` յուանի, եվրոյի, ռուբլու և այլ ռեգիոնալ արժույթների հավասարաչափ ընդգրկմամբ` բացառելով որևէ արժույթի գերայությունը աշխարհում: Դա պետություններին հնարավորություն կտա դիվերսիֆիկացնելու ֆինանսական քաղաքականությունը և ավելի ճկուն գործելու պայմաններ ստեղծելու` զգալիորեն խուսափելով ցնցումային իրավիճակներից:
- Ներկայումս աշխարհի շատ երկրներում ստեղծված տնտեսական գործունեության  ֆիկտիվ ոլորտը (զանազան արժեթղթերի սպեկուլյացիա, բանկային տարբեր գործառույթներ, ծառայությունների սեկտորի անհամամասնական զարգացում իրական արտադրության հետ համեմատած) վաղ թե ուշ հանգեցնում է նմանատիպ ճգնաժամերի. ուստի արտադրական հնարավորությունների մեծացումը, ֆինանսա-կրեդիտային համակարգի խիստ վերահսկողությունը  և ավելի արդյունավետ նորագույն տեխնոլոգիաների ներդրումը  տնտեսության մեջ էապես կնպաստեն ճգնաժամի հաղթահարմանը: Յուրաքանչյուր պետության իրական հզորությունը պետք է հիմնված լինի  նյութական  բարիքներ ստեղծելու, ոչ թե թղթադրամներ արտադրելու վրա:
- Ճգնաժամից  դուրս գալու համար նպաստավոր կլինի, եթե Հայաստանը կարճ ժամանակամիջոցում էապես կրճատի դոլարային պահուստները, որդեգրի բազմաարժութային խնայողությունների զամբյուղ` տեղ հատկացնելով Եվրոյին, շվեյցարական ֆրանկին, ռուբլուն, յենին, յուանին և ոսկուն: Սա հնարավորություն կտա վնասներ չկրելու շատ մոտ ապագայում դոլարին սպառնացող կոլապսային իրավիճակներից և չվտանգելու փխրուն տնտեսական հավասարակշռությունը:
- Ի վերջո, այս ճգնաժամը նաև մարդկային հարաբերությունների, պետությունների գործելակերպի  և համոզմունքների ճգնաժամ է: Անպատասխանատու վերաբերմունքը երկիր մոլորակի նկատմամբ, տասնամյակներ շարունակ օգտակար հանածոների անխնա շահագործումը, շրջակայքը աղտոտելով երկրի էկոհամակարգին էական վնասներ հասցնելը և քաղաքակրթության այլ «բարիքներ» ստեղծել են մի իրավիճակ, երբ մարդը վերածվել է ապրանքներ սպառող էակի` մոռանալով հոգևոր պահանջմունքների մասին: Շարունակ նյութական բարիքների ետևից «վազելը» չի կարող գերնպատակ հռչակվել:
Ապագան կարող է իսկապես պայծառ և ապահով լինել, եթե պետությունները շեշտը դնեն անսպառ էներգատեսակների (քամի, ջուր, արև, ատոմ) վրա` չխախտելով մոլորակի հավասարակշռությունը, եթե ստեղծվեն արդարացի ֆինանսատնտեսական ենթակառուցվածքներ` յուրաքանչյուր երկրի հատկացնելով իրեն հասանելիք տեղը:
Հակոբ Վարդանյան

http://ankakh.com/2010/06/42618/


Copyright © 2010 — ankakh.com. All Rights Reserved.

пятница, 4 июня 2010 г.

Мода или бесплодие?

На первый взгляд два взаимосвязанных и кажущихся естественными явления – мода и желание похудеть, имеют несколько нюансов и таят в себе немало опасностей.
Группа дизайнеров пытается напрямую или косвенно навязать всем свой вкус, исходящий из их неестественных наклонностей. Мужчин, ищущих будущих матерей своим детям, должно быть удивляют женщины, демонтрирующие на подиумах моду – бледные, с безжизненным взглядом, лишенные вторичных женских половых признаков. Однако, многие представительницы прекрасного пола бессознательно принимают эти стереотипы, считая что это именно то, что нужно, а главное – “продвинуто и модно”.
А почему представительницы женского пола, демонстрирующие моду должны выглядеть так неестественно? Ведь при правильном женском гормональном фоне, такое неествственное и несоразмерное строение тела практически невозможно.
  • Дизайнеры подсознательно проявляют свои сексуальные наклонности, выбирая моделей с неженственной структурой тела, максимально приближенной к строению тела мальчиков подростков.
  • Неестественное строение тела моделей – представительниц женского пола, создает большие трудности для успешного выполнения репродуктивной функции. А их крестообразная походка на подиуме и движения бедер скорее напоминают походку девушек легкого поведения.
Другая сторона вопроса заключается в том, что эти модели как правило придерживаются мучительных диет, и употребляют определенные наркотические вещества для сохранения своего внешнего вида. В некоторых случаях диеты для похудения вызывают чувство отвращения к еде и приводят к крайне опасному состоянию, в медицине известному как анорексия, которое может стать причной смерти.
У многих представительниц женского пола вид моделей вызывает комплекс неполноценности и очень опасное желание как можно плотнее приблизиться по внешнему виду к передвигающимся по “высоким” подиумам и диктующим вкус существам.
Для того, чтобы соответствовать этому виду, начинается порочный период, сопровождающийся физическими и психологическими мучениями, разочарованиями и лишениями.
Наиболее опасно, когда еще не сфирмировавшиеся девочки подростки начинают недоедать – с перспективой заработать бесплодие.
Однако каждый должен помнить, что любые навязываемые извне стандарты, например – 90/60/90, лишены смысла, поскольку каждый организм развивается по своей присущей только ему генетической программе, и красота каждого человека заключена в его неповторимости, этот “заводской штамп” иррационален и противоестественен. Это похоже на то, если бы всех принудили иметь один и тот же цвет глаз. Разве это действительно необходимо?
Очевидно, что репродуктивная функция женщин не совместима с истощенным организмом. Диеты для похудения резко сокращают поступление в организм определенных незаменимых веществ, вызывая серьезные проблемы, поскольку
1. Недостаточность жиров и витаминов, необходимых для производства основных и очень необходимых женских гормонов – эстрогенов – вызывает нарушение естественного процесса производства этих гормонов, что становится причиной болезненных явлений,
2. Для успешного протекания беременности необходим крепкий организм, поскольку “один превращается в два”, и возникает необходимость в большом количестве питательных веществ для формирования и нормального развития этого “второго” организма.
Если до беременности, организм женщины недостаточно крепок, возникает серьезное препятствие, поскольку организм человека всегда стремится избегать неблагоприятных состояний, или состояний, при которых он окажется под нагрузкой. Как следствие – или организм женщины сам освободится от ребенка во избежание истощения, или беременность будет с большими трудностями протекать до конца, но при этом организму женщины будет нанесен серьезный вред.
Несомненно, и то и другое нежелательно. Можно сформулировать следующим образом – “каждая явно вырисовывающаяся кость обратно пропорциональна способности женщины родить здорового ребенка”. Значит, для избежания этих и других проблем не стоит бессмысленно мучать собственный организм диетами.
Многие спросят – а что делать полным или склонным к полноте людям?
Если полнота человека обусловлена генетической предрасположенностью, то никакие диеты не помогут, в лучшем случае, ситуацию можно только подправить. А полнота, причиной которой стали переедание и недостаточные физически нагрузки, имеет одно решение – сбалансированное питание, а накопившуюся энергию нужно тратить на физические упражнения.
Тем не менее, определение полноты относительно и очень субъективно.
“На вкус и цвет товарища нет” – эта фраза никак не относится к желанию определенной группы людей навязать другим свои представления о моде. Любое явление должно быть рациональным, то есть, можно с уверенностью сказать, что модной является та одежда, которая подходит данным погодным условиям, соответствует поводу и физическим особенностям конкретного человека. Все остальные случаи являются вмешательством в проявление свободной воли.
Таким образом, навязывание неестественного женского образа посредством моды и диет неприемлемо для любой нации, которая хочет иметь высокие показатели репродуктивности – особенно это касается малочисленных наций, таких как армянская.

Акоп Варданян
http://ankakh.com/ru/2010/05/37356/

Copyright © 2010 — ankakh.com. All Rights Reserved.

вторник, 25 мая 2010 г.

Նորաձևությո՞ւն, թե՞ անպտղություն

Առաջին հայացքից բնական և անհրաժեշտ համարվող երկու շաղկապված երևույթները` նորաձևությունը և նիհարելու ցանկությունը, որոշ կարևոր նրբություններ և թաքնված վտանգներ ունեն:
Մի խումբ դիզայներներ իրենց անբնական հակումներից բխող ճաշակը ձգտում են պարտադրել բոլորին` ուղղակի և անուղղակի ճանապարհներով: Իր ապագա երեխաների համար համապատասխան մայր փնտրող տղամարդկանց պիտի որ զարմացնեն պոդիումի վրա քայլող գունատ և կանացի, երկրորդային սեռական հատկանիշներից զուրկ, անկենդան հայացքով նորաձևություն ցուցադրողները: Գեղեցիկ սեռի շատ ներկայացուցիչներ անգիտակցաբար ընդունում են այդ կարծրատիպերը` համարելով, որ դա հենց այն է, ինչ պետք է  և կարևորը` «առաջադեմ է ու նորաձև»:
Իսկ ինչու՞ նորաձևություն ցուցադրող իգական սեռի ներկայացուցիչները պետք է ունենան այդ միանգամայն անբնական տեսքը: Չէ՞ որ կանացի նորմալ հորմոնալ ֆոնի առկայության պարագայում ուղղակի անհնար է նման ոչ բնական, անհամապատասխան կառուցվածքը:
  • Դիզայներներն իրենց սեռական հակումները ենթագիտակցորեն արտահայտում են հնարավորինս ոչ իգական կառուցվածք ունեցող մոդելներ ընտրելով՝ նրանց առավելագույնս նմանեցնելով դեռահաս տղաների ֆիզիկական կառուցվածքին:

  • Մոդելների՝ իգական սեռի ներկայացուցիչներին ոչ բնորոշ կառուցվածքը  և անտեղի  վտիտ վիճակը մեծ դժվարություններ է ստեղծում վերարտադրողական գործառույթների բարեհաջող իրականացման համար: Նրանց    խաչաձև քայլքը և մասշտաբային ազդրախաղը     պոդիումում ավելի բնորոշ է իգական սեռի ոչ պարկեշտ վարքագծի  տեր  ներկայացուցիչներին:
Հարցի մյուս կողմն այն է, որ այդ մոդելները հիմնականում շատ տանջալից դիետաներ են պահում և որոշ թմրանյութեր օգտագործում  իրենց այդ տեսքը ստանալու համար: Որոշ դեպքերում նիհարեցնող դիետաները առաջացնում են սննդի նկատմամբ զզվանքի զգացողություն և բժշկությանը հայտնի ծայրահեղ վտանգավոր վիճակ՝ անորեքսիա, որը մահվան պատճառ է դառնում:
Մոդելներին տեսնող գեղեցիկ սեռի շատ ներկայացուցիչների մեջ առաջանում է թերարժեքության բարդույթ և միանգամայն վնասակար գործընթաց՝  հնարավորինս նմանվելու «բարձր» պոդիումներում տեղաշարժվող և ճաշակ թելադրող էակներին:
Այդ տեսքին համապատասխանելու համար սկսվում է մի արատավոր շրջան` ֆիզիկական և հոգեկան տանջանքներով, հիասթափություններով ու զրկանքներով:
Առավել վտանգավոր է, երբ դեռ չձևավորված դեռահաս աղջիկներն են զբաղվում թերսնմամբ`ապագայի համար «վաստակելով» անպտղության հեռանկարը:
Սակայն յուրաքանչյուրը պետք է հիշի, որ դրսից արհեստականորեն հրամցվող  յուրաքանչյուր չափորոշիչ, օրինակ` 90/60/90-ը, անիմաստ է, քանի որ յուրաքանչյուր էակի հատկանիշները ձևավորվում են նրա գենետիկ ծրագրին համապատասխան, և յուրաքանչյուրը գեղեցիկ է հենց իր յուրահատկության շնորհիվ, իսկ այդ «գործարանային շտամպը» իռացիոնալ է և հակաբնական: Սա նման է այն բանին, որ բոլորին ստիպեն ունենալ աչքերի նույն գույնը: Մի՞թե դա իրոք անհրաժեշտ է:
Այն, որ կանանց վերարդադրողական  գործառույթն անհամատեղելի է հյուծված և թերսնված օրգանիզմի հետ, ակնհայտ է: Նիհարեցնող դիետաները խիստ կրճատում են որոշ անփոխարինելի նյութերի՝ ճարպերի և վիտամինների մուտքը օրգանիզմ` առաջացնելով լուրջ խնդիրներ, քանի որ.
1.    Կանացի հիմնական և խիստ կարևոր հորմոնների՝ էստրոգենների արտադրության համար անհրաժեշտ  այդ ճարպերի և վիտամինների անբավարարությունն առաջացնում է հորմոնների արտադրության բնական գործընթացի խախտում` ստեղծելով հիվանդագին երևույթներ,
2.    Հղիության բարեհաջող ընթացքի համար անհրաժեշտ է ամուր օրգանիզմ, քանի որ «մեկը երկուս է դառնում»` առաջանելով սննդատու նյութերի մեծ պահանջ` այդ «երկրորդին» ձևավորելու և նորմալ զարգացնելու համար:
Եթե մինչև հղիությունը կնոջ օրգանիզմը բավարար ամրություն  չունի, առաջանում է լուրջ խնդիր, քանի որ օրգանիզմը միշտ ձգտում է անբարենպաստ և ծախսատար վիճակների մեջ չհայտնվել: Հետևանքը` ճակատագրական երկընտրանք. կա՛մ հյուծումից խուսափելու համար կնոջ օրգանիզմը ինքնուրույն պիտի ազատվի երեխայից, կա՛մ կնոջ օրգանիզմին լուրջ վնասներ հասցնելու ճանապարհով հղիությունը մեծ դժվարությամբ պիտի հասնի վերջնակետին:
Անշուշտ, թե՛ մեկը, թե՛ մյուսը խիստ անցանկալի է: Կարելի է ձևակերպել այսպես. «Կնոջ յուրաքանչյուր ակնհայտ երևացող ոսկոր հակադարձ համեմատական է առողջ երեխա ունենալու հավանականությանը»: Ուրեմն այս և այլ խնդիրների առջև չկանգնելու համար  չարժե սեփական օրգանիզմը անտեղի տանջել որևէ նիհարեցնող դիետայով:
Շատերը կհարցնեն` իսկ եթե գեր ենք կամ գիրանում ենք, այդ դեպքում ի՞նչ անել:
Գենետիկ նախատրամադրվածությունից բխող գիրացման դեպքում ոչ մի դիետա չի փրկի, առավելագույնը` կմեղմացնի վիճակը: Իսկ շատակերության և անբավարար ֆիզիկական ակտիվության առաջացրած գիրության դեպքում լուծումը մեկն է` սնվել հավասարակշռված և ավելորդ էներգիան վատնել ֆիզիկական ծանրաբեռնվածության միջոցով:
Այդուահանդերձ, գեր կամ ոչ գեր սահմանումը հարաբերական է և շատ սուբյեկտիվ:
«Ճաշակին ընկեր չկա»  դարձվածքն անհամատեղելի է որևէ խմբի կողմից  իր պատկերացրած «նորաձևություն» կոչվածը ուրիշների վզին փաթաթելու ցանկության հետ: Ցանկացած երևույթ պետք է հնարավորինս ռացիոնալ լինի, այսինքն կարելի է վստահ ասել, որ նորաձև է այն, ինչն առավելագույնս է համապատասխանում տվյալ եղանակային պայմաններին, առիթին և անձի ֆիզիկական կառուցվածքի առանձնահատկություններին: Մյուս բոլոր դեպքերը միջամտություն են ազատ կամքի արտահայտմանը:
Այսպիսով, նորաձևության և դիետաների միջոցով անբնական կանացի տեսք հրամցնելու հանգամանքը անընդունելի է ցանկացած ազգի համար, որն ուզում է ունենալ նորմալ վերարտադրողականություն. սա  առավել մեծ չափով վերաբերվում է հայերի նման փոքրաքանակ ազգերին:
Հակոբ Վարդանյան

http://ankakh.com/2010/05/37356/
 

Copyright © 2010 — ankakh.com. All Rights Reserved.

суббота, 15 мая 2010 г.

Չինաստան. նոր կայսրության արշալույսը

Արևելյան ճշմարտություններին հավատարիմ Չինաստանը որդեգրել է համաշխարհային գերիշխանության հասնելու յուրօրինակ մոտեցում: Իր նպատակների մասին բացահայտ չի հայտարարում, այլ հաստատուն և արդյունավետ քայլերով իրականացնում է դրանք՝ ցանկանալով աշխարհին կանգնեցնել արդեն կատարված անշրջելի իրողության առջև:
Մարդկության պատմության ողջ ընթացքում ուժային կենտրոններն անընդհատ փոխվել են, սակայն այդ դերը դեռևս Չինաստանին չի վիճակվել: Այժմ կան բոլոր նախադրյալները, որպեսզի վիթխարի տարածք, մոնոէթնիկ բնակչություն, ֆինանսատնտեսական ու ռազմական հսկայական հնարավորություններ ունեցող երկիրը ստանձնի աշխարհի թիվ 1 ուժի դերը:
Իր այդ դերի ստանձման յուրատեսակ «մեսիջ» էր ՉԺՀ հիմնադրման 60-ամյակին նվիրված զորահանդեսը` աննախադեպ ծավալների նորագույն զինտեխնիկայի և  զինվորների մասնակցությամբ, որ տեղի ունեցավ Պեկինում,  անցած տարվա հոկտեմբերի 1-ին: Չինաստանը իրականացնում է նաև  հազարավոր կիլոմետրեր ձգվող զորաշարժեր, ինչը կարելի է բացատրել որպես արտաքին  գործողություններ ծավալելու նախապատրաստական փորձեր:
Որո՞նք են  Չինաստանի`  աշխարհում գերիշխող դիրքեր  գրավելու գլխավոր խաղաքարտերը:
Չինաստանը կարողացել է լավագույնս միավորել կապիտալիզմի և սոցիալիզմի առավելությունները` հրաժարվելով դոգմատիկ մոտեցումներից: Սոցիալիստական պետություն լինելով հանդերձ, Չինաստանի ՀՆԱ-ի 70%-ն  ապահովում է մասնավոր  սեկտորը: Պաշտոնապես Չինաստանն իր տնտեսական կառուցվածքն անվանում է «սոցիալիզմ չինական առանձնահատկություններով»: Նման ճկուն դիրքորոշումը հնարավորություն է տալիս ավելի արդյունավետ դիմագրավելու մարտահրավերներին: 1970-ական թթ. վերջերից Դեն Սյաոպինի իմաստուն պետական քաղաքականության արդյունքում ձեռնարկված բարեփոխումների շնորհիվ, Չինաստանը լուրջ նվաճումներ արձանագրեց: Այդ բարեփոխումների արդյունքում երկիրը սկսեց աստիճանաբար հրաժարվել  կոլտնտեսություններից` փոխարենը զարկ տալով մասնավոր ձեռներեցությանը: Նաև որդեգրեց օտարերկրյա ներդրումների խրախուսման, առևտրի, գիտության ու տեխնիկայի  զարգացմանը միտված քաղաքականություն: Արդյունքում, 2008 թ. օտարերկրյա ներդրումները կազմեցին 108 մլրդ դոլար:
Արտահանումների խրախուսման համար Չինաստանն իր ազգային արժույթը դոլարի նկատմամբ թերարժևորված է պահում, ինչը լրացուցիչ առավելություններ է ստեղծում միջազգային ասպարեզում չինական ապրանքների մրցունակության բարձրացման և արտաքին առևտրի ծավալների  ավելացման համար: ԵՄ-ն և հատկապես ԱՄՆ-ը բազմիցս ճնշումներ են գործադրել Չինաստանի վրա՝ ստիպելու նրան ազատականացնել յուանի կուրսը: Լայնամասշտաբ բարեփոխումների արդյունքում, 1980-ական թթ. վերջերից և 1990-ական թթ. սկզբներից Չինաստանին հաջողվեց ամբողջությամբ լուծել բնակչությանը պարենով ապահովելու  խնդիրը և ստեղծել տնտեսական զարգացման բարձր ու կայուն տեմպեր:
Չինաստանի կառավարությունը ժողովրդի բարեկեցության բարձրացման համար 2006 թ. 14%-ով բարձրացրեց գյուղատնտեսությանը հատկացվող միջոցները: Դրա հետ մեկտեղ աճում են ռազմական ծախսերը: 2005 թ. «Washington Times» թերթում հայտնվեց ԱՄՆ հետախուզության ղեկավար Ջոն Նեգրոպոնտեին ուղարկված գաղտնի զեկույցը, որով հաստատվեց, որ Չինաստանը կտրուկ թռիչք է կատարել բանակի վերազինման հարցում՝ զգալիորեն ավելացնելով բանակի հզորությունը:
Չինաստանը կախված է նավթի ներկրումներից, ուստի հասկանալով նման վիճակի անընդունելիությունը` չինական կառավարությունը սկսում է շեշտը դնել վերականգնվող էներգետիկ միջոցների վրա: 2010 թ. պլանավորվել է  այդ աղբյուրներից ստացվող մասնաբաժինը 2,5%-ից հասցնել 10%-ի: Սա, անշուշտ, դրական քայլ է էներգետիկ լիակատար անկախության ճանապարհին, քանի որ վերականգնվող էներգատեսակները բնությանը չեն վնասում և անսպառ են:
Ակնառու է պետական կառավարման բարձր արդյունավետությունն ու նպատակաուղղվածությունը: Պետության բարձրագույն ղեկավար կազմը ձևավորվում է աստիճանական ճանապարհով` բացառելով անփորձ ու քաղաքականապես թույլ մարդկանց ղեկավար դիրքի հասնելը: Իսկ պաշտոնյաների կոռուպցիոն նկրտումները կանխվում են շատ խիստ ձևով` հաճախ մահապատժի ենթարկելով (2000-2009 թթ. կաշառակերության համար շուրջ 10 հազար պաշտոնյա է գնդակահարվել):
Չինաստանի ռազմական բյուջեն վերջին տասնամյակներում կայուն աճի միտում է դրսևորում: 2010 թ. Չինաստանի ռազմական բյուջեն նախատեսվում է շուրջ 78 մլրդ դոլարի սահմաններում, ինչը 7,5%-ով բարձր է նախորդ տարվա ցուցանիշից (իսկ 2003 թ.` ընդամենը 30 մլրդ):
Բյուջեի աճին զուգընթաց, բանակի արդիականացման ու տեխնիկական հագեցվածության շարունակական բարձրացումը` ֆինանսատնտեսական ահռելի հնարավորությունների հետ զուգակցված, լուրջ նախադրյալներ է ստեղծում ռազմաքաղաքական հաջողություններ արձանագրելու համար: Գործող բանակի թիվը 2,5 մլն է, իսկ մոբիլիզացիոն հնարավորությունները` շուրջ 35 մլն մարդ, ինչը կարող է վերածվել անկասելի ուժի: Բնակչության մեծ թվաքանակն անխուսափելիորեն նոր «կենսական տարածքներ» ձեռք բերելու անհրաժեշտություն է առաջացնելու: Մասնավորապես, Չինաստանը որդեգրել է Ռուսական Սիբիրի և Հեռավոր Արևելքի խաղաղ նվաճման ծրագիր` այնտեղ առաջացնելով չինացիների հոծ զանգվածների կուտակումներ:
Աշխարհաքաղաքական գերտերություն համարվող ԱՄՆ-ն հասկանում է, որ իր հիմնական հակառակորդը Չինաստանն է և առիթը բաց չի թողնում անջատողական ձգտումներ հրահրելու՝ Տիբեթում ու Սինցզյան-Ույգուրական մարզերում և զինելու Թայվանին: Չինաստանում անցկացվող Օլիմպիադայի ժամանակ Վրաստանում պատերազմ չհրահրելու կանոնը խախտելը սուր ծայրով ուղղված էր նաև Չինաստանին: Չինաստանը կոշտ հակազդեցություն է ցուցաբերում ԱՄՆ այդ նկրտումներին: Իրանի հարցում Չինաստանը դեմ է արտահայտվում պատժամիջոցներին` զգալիորեն ապահովագրելով Իրանին դժվարություններից: Չինաստանի դոլարային պահուստների 2 տրիլիոնանոց մակարդակը կարող է  ամեն պահի ԱՄՆ դոլարի կոլապս առաջացնել, եթե Չինաստանը պահանջի այդ գումարին համարժեք ապրանքներ: Գայթակղությունը մեծ է. չնայած դրանից Չինաստանը նույնպես որոշ կորուստներ կունենա, սակայն գերիշխող դիրք ձեռք բերելու համար   այդ զոհողությանը գնալը ավելի ձեռնտու է երկարաժամկետ կտրվածքով, ինչի մասին չինացիները բազմիցս նախազգուշացրել են:
Ջորջ Սորոսի խոսքերով` Չինաստանը «համաշխարհային տնտեսության շարժիչի» դերում կփոխարինի ԱՄՆ-ին: Սորոսի կարծիքով` քաղաքական հավասարակշռությունը նախկինը չի մնա և ծանրության կենտրոնը ԱՄՆ-ից կտեղափոխվի Չինաստան. «Չինաստանը արդեն սկսել է հարձակումը ԱՄՆ տնտեսության գլխավոր հիմնասյուն դոլարի վրա»: Չինաստանը հենց իր արժույթն է համարում ԱՄՆ դոլարին այլընտրանք:
Համաշխարհային ֆինանսական ճգնաժամը նվազագույն հարվածներ հասցրեց Չինաստանին, քանի որ բանկային «փուչիկ» փչելու փոխարեն նա զարկ էր տալիս իր արտադրությանը: Ներկայումս, Չինաստանը թողարկում է աշխարհի  լայն սպառման ապրանքների առյուծի բաժինը: Մասնավորապես` համաշխարհային շուկայում վաճառվող լուսանկարչական սարքերի 50%-ը, օդափոխիչների` 30%-ը, լվացքի մեքենաների` 25%-ը, սառնարանների` 20%-ը,  բջջային հեռախոսների և համակարգիչների` 40%-ը, հեռուստացույցների` 45 %-ը: Չինաստանի դերը շոշափելի է նաև համաշխարհային պարենամթերքների և շուրջ 300 տեսակի այլ արտադրանքների թողարկման ոլորտներում, ինչը Չինաստանին վերածում է աշխարհի «գլխավոր արտադրամասի»:
Այսպիսով, պարզ է դառնում, որ մոտ ապագայում Չինաստանը աշխարհին կմատուցի «արևելյան անակնկալներ»:
Հակոբ Վարդանյան
Copyright © 2010 — ankakh.com. All Rights Reserved.

«Սեքսուալ հեղափոխության» ականները

Ի՞նչու է անցանկալի և վտանգավոր այսպես կոչված «սեքսուալ հեղափոխության» և դրա ծնունդ սանձարձակության տարածման գործընթացը, և ի՞նչ նպատակներ ունի այդ գործընթացի տարածումը:
Ընդհանրապես ցանկացած հեղափոխություն դեմ է բնությանը, քանի որ  բնության մեջ ամեն ինչ զարգանում է հստակ փուլերով: Օրինակ` մարդը ծնվում է, անցնում պատանեկություն, դեռահասություն, երիտասարդություն, ծերություն բնական շղթայով: Իսկ հեղափոխությունը կարելի է համեմատել նրա հետ, որ «առողջ երեխան» միանգամից վերածվում է «հիվանդ ծերունու»՝ խաթարելով զարգացման բնական սցենարը:
Այսօր արդեն լայն թափ է ստացել «սեքսուալ հեղափոխության» քարոզչությունը` մատուցվելով որպես քաղաքակրթության ամենակարևոր արժեքներից մեկը: Փորձ է արվում մարդուն վերածել կենդանական բնազդներով շարժվող էակի` լրիվ անտեսելով մարդու հոգևոր աշխարհը, նրա իսկական կոչումը: Ի՞նչ է թաքնված դրա տակ, և ի՞նչու է այն վտանգավոր տարբեր ազգերի ապագայի համար:
Փաստն այն է, որ ազգերին կարելի է հաղթել միայն հաղթելով նրանց երիտասարդությանը՝ բարոյազրկելու և այլասերելու ճանապարհով: Բոլոր նախկին կայսրությունները՝ Բաբելոն, Ասորեստան, Հռոմ, Բյուզանդիա, Պարսկաստան, կործանվել են հիմնականում մեկ պատճառով. այնտեղ ծայրաստիճան անկում են ապրել կարևոր ու հիմնարար բարոյական արժեքներ:
Այստեղից հետևում է, որ այլասերելով կարելի է կործանել թե’ ազգը, թե’ նրա պետությունը: Ուրեմն այդ հեղափոխությունը կանխարգելելն առաջնակարգ նշանակություն ունի ազգային անվտանգության համար:
Եվ ընդհանրապես կարիք չկա ինչ-որ բանի դոգմատիկորեն դեմ կամ կողմ լինել. պետք է միայն փորձել իմանալ փաստերն ու ճշմարտությունը:
Փորձեմ ավելի հանգամանալից անդրադառնալ մարդու հիմնական բնազդներից մեկին՝ սեռական բնազդին, հարցի ամենատարբեր ասպեկտների վերուծությամբ:
Ի՞նչ նշանակություն ունի նորմալ սեռական հարաբերությունները մարդու առողջության համար:
Հայտնի է, որ սեռական ակտը խիստ էներգատար գործողություն է (մեկ ակտի ժամանակ ծախսվում է այնքան էներգիա, որքան 15 րոպե ակտիվ վազքի ժամանակ): Սեռական ակտը կապված է սննդարար նյութերի ծախսի հետ. մասնավորապես խոսքը վերաբերում է տղամարդուն, ով ամեն անգամ կորցնում է որոշակի քանակով սերմնահեղուկ: Այդ հեղուկի քիմիական բաղադրության մեջ մտնում են հարյուրավոր նյութեր: Դրա արտադրության համար օրգանիզմը օգտագործում է սպիտակուցներ, ճարպեր, ֆերմենտներ, վիտամիններ, հանքային նյութեր:
Հայտնի է, որ մեկ ակտից հետո առաջացած սերմը բավական է 150 միլիոն կին բեղմնավորելու համար: Տվյալ պարագայում օրգանիզմը կարելի է համեմատել պահեստի հետ, որտեղից տեղի է ունենում «ապրանքի» արտահոսք:
Ինչ խոսք, նորմալ և չափավոր սեռական հարաբերությունները օգտակար են օրգանիզմի համար, քանի որ օրգանիզմը ունակ է լրացնելու այդ կորուստը` առանց վնասների: Իսկ «սեքսուալ հեղափոխության» ծնունդ տվող հաճախակի և սանձարձակ հարաբերությունները որոշակի վնաս են հասցնում մարդու օրգանիզմին, քանի որ  օրգանիզմում առկա սննդարար նյութերը անսպառ չեն և շատերի մոտ նույնիսկ որոշ կարևոր նյութերի քրոնիկ անբավարարություն կա:
Այսպիսով, եթե օրգանիզմը ստիպված է լինում իր ֆիզիկական հնարավորությունների սահմաններից շատ սերմ արտադրել, սերմի արտադրության համար ստիպված վերցնում է այլ օրգանների նորմալ աշխատանքի համար նախատեսված նյութերը, իսկ դրա արդյունքը լինում է այն, որ մյուս օրգան-համակարգերն իրենց բնականոն կենսագործունեության համար անհրաժեշտ նյութերը բավարար չեն ստանում, ինչը խախտում է նրանց ֆունկցիան: Ի հայտ են գալիս տարբեր հոգեֆիզիկական խնդիրներ՝ խիստ հոգնածություն, ընկճվածություն,  ուղեղի աշխատանքի խաթարում (ուղեղը օգտագործում է  ամբողջ օրգանիզմի ծախսած էներգիայի 25 տոկոսը), ագրեսիվ պահվածք, որը նույնպես կապված է նյարդերի աշխատանքի համար անհրաժեշտ նյութերի պակասի հետ: Եթե թվարկվածին գումարենք, որ մարդկանց մեծ մասը շատ հաճախ սնվում է անկանոն, անբավար սննդատու նյութեր ստանալով, վնասը կրկնապատկվում է:
Շատ հաճախ անկանոն և պատահական սեռական հարաբերությունների «պարգև» են դառնում տարբեր սեռավարակներ, քանի որ «ամեն տեղ, յուրաքանչյուրի հետ և ինչքան ուզես» սկզբունքով առաջնորդվելու դեպքում դժվար է այլ «բարիքներ» ակնկալելը: Օրինակ` Ռուսաստանում 1991 թվականից հետո տեղի ունեցած «հաջող» «սեռական հեղափոխության» արդյունքում, ըստ պաշտոնական տվյալների, տարեկան կատարվում է շուրջ 2 միլիոն հղիության արհեստական ընդհատում, որի մեկ տասներորդ մասը` մինչև 18 տարեկան աղջիների մոտ, ինչը շատ հաճախ հանգեցնում է անպտղության (չգրանցված հղիության ընդհատումների թիվը ավելի մեծ է):
Իսկ ԱՄՆ-ում ամեն 13 վայրկյանը մեկ 11-19 տարեկան մեկ դեռահաս ձեռք է բերում որևէ սեռավարակ:
Այսպիսով, զուտ ֆիզիոլոգիական առումով սեռական չափից շատ, անկանոն վարքը վնասակար է օրգանիզմի համար:
Ի՞նչ են սեռական հարաբերությունները կնոջ և տղամարդու համար` գենետիկական տեսանկյունից:
Գաղտնիք չէ,  որ մարդն իր շարունակականությունը ապահովում է սեռական ճանապարհով: Երեխան ձևավորվում է կնոջ ձվաբջջի և տղամարդու սերմնաբջջի միավորումից  և 9 ամիս զարգանալով կնոջ օրգանիզմում, վերածվում է երեխայի: Երեխայի գենոտիպը, այսինքն` արտաքին տեսքը, հասակը, քաշը, բնավորության առանձնահատկությունները, մտավոր ընդունակությունները, հիվանդությունների նկատմամբ նախատրամադրվածությունը, ձևավորվում է կնոջ և տղամարդու 23-ական զույգ քրոմոսոմների միավորումից` ապագա երեխային փոխանցելով 2 ծնողների գենետիկ կոդերը: Գենոտիպի ազդեցությունը ապագա երեխայի վրա 80% է, իսկ նրա հատկանիշների մնացած 20 տոկոսը ձևավորվում է ֆենոտիպով, այսինքն` արտաքին միջավայրի ազդեցությամբ (սննունդ, կլիմա, դաստիարակություն):
Կախված այն հանգամանքից, թե ծնողներից որ մեկի գեներն են  դոմինանտ` գերակա,  երեխան ձեռք է բերում տվյալ ծնողին ավելի բնորոշ արտաքին և ներքին հատկություններ:
Պատկերավոր ասած, երեխան ունի իր ծնողների ու բոլոր նախորդ սերունդների ժառանգական հատկանիշների ամբողջությունը, ինչը պահպանվում է նրա ԴՆԹ-ի մեջ:
Շատ ժողովուրդների մեջ ժառանգականությունը փոխանցվում է տղամարդու միջոցով:
Այնուամենայնիվ, այդ հարաբերություններում հատուկ կարևորություն է ձեռք բերում կինը: Ինչու՞:
Հայտնի է, որ մինչև առաջին ակտը կնոջ սեռական համակարգը պաշտպանված է հատուկ գոյացությամբ՝ կուսաթաղանթով, ինչն արգելում է այլ նյութերի ներթափանցումը կնոջ օրգանիզմ: Այդ թաղանթը խախտվում է ընդամենը մեկ անգամ և բնական ճանապարհով և այլևս չի վերականգնվում: Իսկ ի՞նչու բնության մեջ նման «հարմարություն» ունի միայն կինը:
Քանի որ մարդը մյուս կենդանի արարածներից տարբերվում է բանականությամբ (մտածելու, վերլուծելու և հատուկ էմոցիաներ ապրելու հատկություն), սեռական հարաբերությունները վերածվում են ոչ միայն սերունդ շարունակելու, այլև այդ սերունդներին ծնողների որոշակի հատկանիշների փոխանցման միջոցի: Այդ հատկանիշների փոխանցման որոշակիությունն էլ ապահովվում է կուսաթաղանթի առկայության միջոցով:
Այստեղ գլխավորն այն է, որ կնոջ կյանքում առաջին տղամարդը, որը խախտում է կուսաթաղանթի պաշտպանությունը, դառնում է նրա հաջորդ բոլոր երեխաների իսկական հայրը: Այսինքն` առաջին տղամարդը իր գենետիկ նյութի միջոցով կնոջ օրգանիզմում կատարում է որոշ էներգետիկ-կառուցվածքային փոփոխություններ` այնտեղ թողնելով իր ընդհանուր հատկանիշների ամբողջությունը, որով էլ պայմանավովում են ապագա երեխաների շատ հատկանիշներ:
Այս երևույթը հայտնի է «տելեգոնիա» (tele-hեռավոր goni-ծնունդ) անունով, որն առաջին անգամ գիտականորեն ուսումնասիրել է Չարլզ Դարվինի ընկեր Լորդ Մորտոնը 19-րդ դարի կեսերին: Նա որոշել էր զտարյուն անգլիական էգ ձիուն խաչասերել արու զեբրի հետ՝ հուսալով ավելի լավացնել հաջորդ սերնդի հատկությունները:Սակայն սերունդ այդպես էլ չստացվեց և նա նորից այդ էգ ձիուն խաչասերեց այս անգամ արդեն արու ձիու հետ և ստացված քուռակի վրա երևացին զեբրին բնորոշ զոլեր:
(«Տելեգոնիա» երևույթը մանրամասն նկարագրվում է Սորբոնի համալսարանի պրոֆեսոր Ֆելիքս  Լեդանտեկի  «Индивид, эволюция, наследственность и неодарвинисты» գրքի 24-րդ գլխում):
1960-ական թթ. ԽՍՀՄ ժամանեցին աֆրիկյան երկրների բազմաթիվ երիտասարդներ` երիտասարդական փառատոններին մասնակցելու համար, և նրանց հեռանալուց շատ անց ծնվում էին սևամորթ երեխաներ, թեև նրանց մայրերը հավաստիացնում էին, որ իրենց երեխան սպիտակամորթ հորից է:
Մինչև 1960-ական թթ. կատարված բազմաթիվ փորձերի արդյունքում երևույթը հաստատվեց բոլոր կենդանիների և նաև մարդու մոտ:
Սրա վրա է հիմնված ցեղական զտարյուն կենդանիների բուծումը: Ավելի պատկերավոր ասած, սերմը կարել է համեմատել լազերային ճառագայթի հետ, իսկ կնոջ օրգանիզմը` ձայնասկավառակի, որի վրա այդ լազերային ճառագայթով գրվում է սերմի տիրոջ մասին ողջ տեղեկատվությունը: Այդ առաջին տեղեկատվությունն էլ մյուս բոլոր գրվածներից ամենակայունն ու ուժեղն է և պահպանվում է մինչև կնոջ կյանքի վերջը: Իսկ կնոջ մյուս զուգընկերներից ծնված երեխաները շատ հատկանիշներով նման են լինում կնոջ առաջին տղամարդուն: Եվ շատ հաճախ մարդիկ զարմանում են` տեսնելով, որ իրենց երեխաները գրեթե նման չեն նրանց թվացյալ հայրերին:
Այսպիսով, մինչև ամուսնությունը կնոջ կուսաթաղանթի պահպանումը ոչ թե ինչ որ  հետամնացության, նահապետականության արդյունք է, այլ կոնկրետ գենետիկ անհրաժեշտություն: Ցանկացած ազգի պահպանման կամ կործանման բանալին գտնվում է կնոջ ձեռքում: Կնոջ առողջության և պարկեշտության պահպանումը ռազմավարական զենք է պետության համար:
Դժվար է հետամնաց անվանել շատ ժողովուրդների նախնիներին, ովքեր գիտեին և պահում էին նման կարևոր ճշմարտությունը. այս երևույթը չհարգող կանանց հետ ոչ ոք չի ամուսնացել, և նրանք մերժվել են հասարակության կողմից շատ որոշակի պատճառներով:
«Տելեգոնիա» երևույթը գրավոր կերպով ամրագրված է մարդկության ստեղծած բոլոր մեծ կրոններում՝ քրիստոնեություն, իսլամ, հուդայականություն. նաև հեթանոսությունում կա:
Երբ, այդ ճշմարտությունը ենթագիտակցորեն հասկացող ու պահպանել ձգտող տղամարդանց «սեքսուալ հեղափոխության» ջահակիրները համարում են հետամնաց ու էգոիստ, դա չիմացության հետևանքով ծնված անհիմն պիտակավորում է: Փաստն այն է որ, եթե մարդիկ ցանկանում են, որ իրենց երեխաները հենց իրենց նման լինեն, սա միանգամայն բնական անհրաժեշտություն է:
«Սեքսուալ հեղափոխության» և սանձարձակության տարածման գործընթացի հետևանք կարող են լինել վեներական հիվանդություններով պայմանավորված անպտղությունը, գենետիկ արատներ ունեցող երեխաների թվի ավելացումը, ազգի բարոյահոգեբանական անկումը, պետության կորիզ հանդիսացող ընտանիքի ինստիտուտի քայքայումը:
Բնության մեջ ոչինչ անիմաստ և անտեղի չէ: Ամեն ինչ ունի իր որոշակի նշանակությունը, մարդու սեքսուալ վարքը նույնպես:
Միայն կարելի է զարմանալ, թե ինչպես են դեգրադացվող ամերիկացիները և եվրոպացիները տարածում «սեքսուալ հեղափոխության» «լուսավոր» գաղափարները:

Հակոբ Վարդանյան
Copyright © 2010 — ankakh.com. All Rights Reserved.

Турецко-азербайджанское военное сотрудничество еще продолжается

22-го февраля министр Иностранных дел Турции Ахмед Давутоглу в очередной раз подтвердил, что “Турецко-азербайджанское братство продолжает развиваться по логике “одна нация – два государства”. Заявление бывшего президента Турции Сулеймана Демирела свидетельствует о продолжительности турецко-азербайджанских отношений. Очевидно, любая напряженность в турецко-азербайджанских отношениях не может быть длительной и помешать осуществлению стратегических программ.
Со дня независимости Азербайджана и по сей день между Турцией и Азербайджаном действует тесное сотрудничество в самых различных областях. Турция, в частности, продолжает серьезные вложения в развитие оборонной сферы и совершенствование вооруженных сил Азербайджана.
В марте прошлого года турецкая компания “Roketsan” и азербайджанская “Iqlim” пришли к соглашению об организации производства многоствольных ракетных систем 107 мм и 122 мм диаметра. По свидетельству ряда военных экспертов, эти комплексные установки, имеющие дальность поражения 11 км, позволяют проводить боевые действия круглосуточно и при любой погоде.
В настоящее время идут переговоры с турецкой компанией «Aselsan» с целью организации производства легких вооружений, электронных военных приборов и приборов ночного видения.
Протоколы о материальном содействии, подписанные “Между Минобороны Азербайджана и Главштабом Турции” в марте 2001 г., дали Турции широкие возможности для “реформации” азербайджанских вооруженных сил.
В целом, турецко-азербайджанское военное сотрудничество включает следующие приоритеты:
- подготовка азербайджанских военных кадров с участием турецких инструкторов;
- консультативное участие турецких высших офицеров;
-  получение и совместная разработка разведданных;
- содействие структурным изменениям вооруженных сил Азербайджана – для приведения в соответствие с критериями НАТО.
В связи с азербайджано-карабахской войной это сотрудничество стало только углубляться.
По свидетельству ряда российских СМИ, до конца 1992-го г. Турция отправила в Азербайджан 5-6 тыс. офицеров и солдат. После первых успехов армянских сил на карабахском фронте (освобождение Шуши и Лачина), турецкое правительство стало рассматривать вопрос и применении прямой военной агрессии против Армении.
В августе 1992 г. военное сотрудничество двух стран, согласно подписанному двустороннему договору, была поставленна на правовую основу. Уже в 1992-93 гг. 3-я полевая турецкая армия, в распоряжении которой было 1500 танков, 2500 артиллерийских орудий, 1100 боевых машин пехоты, в зоне армянской границы проводила военные маневры, с угрозой возможной военной агрессии в соответствующий момент. Военного вторжения не произошло скорее всего по причине запрета со стороны сверхдержав. В частности, командующий вооруженными силами СНГ Маршал Шапошников строго предупредил, что “если там прибавится еще одна сторона, мы можем встать перед угрозой третьей мировой”.
Несмотря на то, что стало ясно, что прямого военного вторжения уже не произойдет, Турция продолжала военные маневры вдоль границы Армении. Это можно объяснить стремлением оказать психологическое влияние на Армению, что заставило бы ее призвать дополнительные силы к границе и оставаться в напряжении. Об этой стратегии свидетельствуют также постоянные угрозы, звучащие в адрес Армении со стороны высших руководящих кругов Турции и призывы о необходимости сотрудничества с Азербайджаном.
В 1993 г. между Турцией и Азербайджаном было подписано соглашение, по которому турецкая сторона обязуется предоставить Азербайджану легкую военную технику и подготовить военных специалистов.
На всех этапах карабахской войны, Турция продолжала оказывать Азербайджану содействие в различных вопросах.
Согласно турецкой газете “Hurriyet”, в Азербайджане к 1994 г. численность турецких высших офицеров достигла 256-и. Эти офицеры осуществляют в Азербайджане функции разработки военных операций и консультативного управления азербайджанскими войсками. Турецкие офицеры, имеющие опыт военных операций против расположенных в горной местности курдов, могли внести значительный вклад в дело развития тактических навыков азербайджанской армии.
Турецкая националистическая организация “Серые волки” в свою очередь также оказала свое участие в вопросе помощи Азербайджану.  В течение тех лет их общая численность в Азербайджане достигала 15 тыс., и в азербайджанских силовых структурах они занимали важные должности.
Хотя Азербайджан и понес поражение, после прекращения огня 1994-го г., турецко-азербайджанское военное сотрудничество вступило в новую стадию. В 1996 г. между Турцией и Азербайджаном в Анкаре был подписан договор “О военном обучении и научно-техническом сотрудничестве”, а весной 1999 г. – договор о стратегическом сотрудничестве. Согласно этому договору, Азербайджан не может самостоятельно принимать решение о начале военных действий, и Турция гарантирует безопасность Азербайджана в случае любой направленной против него агрессии.
Таким образом, фактически, Турция взяла в свои руки главный рычаг для контролирования войны. Значит, очень логично искать в Турции концы воинственных заявлений Азербайджана.
Акоп Варданян
Copyright © 2010 — ankakh.com. All Rights Reserved.

Թուրք-ադրբեջանական ռազմական համագործակցությունը դեռ շարունակվում է

Փետրվարի 22-ին Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարար Ահմեդ Դավութօղլուն մեկ անգամ ևս հաստատեց, որ «Թուրք-ադրբեջանական եղբայրությունը շարունակելու է զարգանալ «մեկ ազգ, երկու պետություն» տրամաբանությամբ»: Հայտարարությունը վկայեց Թուրքիայի նախկին նախագահ Սուլեյման Դեմիրելի` թուրք-ադրբեջանական հարաբերությունների մասին արած բնորոշման երկարաժամկետությունը: Ակնհայտ է, որ թուրք-ադրբեջանական հարաբերություններում հնարավոր ցանկացած լարվածություն չի կարող երկարաժամկետ լինել ու խաթարել ռազմավարական ծրագրերի իրականացումը:
Ադրբեջանի անկախացումից մինչ օրս Թուրքիայի ու Ադրբեջանի միջև ամենատարբեր ոլորտներում գործում է խոր համագործակցություն: Թուրքիան հատկապես շարունակում է լուրջ ներդրում ունենալ Ադրբեջանի զինված ուժերի կատարելագործման ու պաշտպանության ոլորտի զարգացման գործում:
Անցյալ տարվա մարտին թուրքական «Roketsan» և ադրբեջանական «Iqlim» ընկերությունների միջև համաձայնություն ձեռք բերվեց 107 մմ և 122 մմ տրամաչափի բազմափող հրթիռային համակարգերի արտադրություն կազմակերպելու համար: Մի շարք ռազմական փորձագետների վկայությամբ` այդ համալիրները, ունենալով 11 կմ հեռահարություն, հնարավորություն են տալիս շուրջօրյա մարտ վարել ցանկացած եղանակային պայմաններում:
Ներկայում բանակցություններ են ընթանում թուրքական «Aselsan» ընկերության հետ` թեթև զինատեսակների, գիշերային տեսանելիության և ռազմական ոլորտի էլեկտրոնային սարքերի արտադրություն կազմակերպելու նպատակով:
2001 թ. մարտին «Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության և Թուրքիայի Գլխավոր շտաբի միջև նյութական օժանդակության մասին» կնքված արձանագրությունները լայն հնարավորություններ են տվել Թուրքիային «բարեփոխելու» ադրբեջանական զինուժը:
Ընդհանուր առմամբ, թուրք-ադրբեջանական ռազմական համագործակցությունը ներառում է հետևյալ առաջնայնությունները.
  1. Ադրբեջանի զինվորական կադրերի պատրաստում թուրք հրահանգիչների մասնակցությամբ,
  2. թուրք բարձրաստիճան սպաների խորհրդատվական մասնակցություն,
  3. հետախուզական տեղեկությունների ձեռքբերում և համատեղ մշակում,
  4. աջակցություն Ադրբեջանի զինված ուժերի կառուցվածքային փոփոխություններին` ՆԱՏՕ-ի չափանիշներին համապատասխանեցնելու համար:
Ադրբեջանա-ղարաբաղյան պատերազմով պայմանավորված` այս համագործակցությունը սկսեց ավելի խորանալ:
Ռուսական մի շարք լրատվամիջոցների վկայությամբ` մինչև 1992 թ. վերջը Թուրքիան Ադրբեջան է ուղարկել 5-6 հազար սպա և զինվոր: Ղարաբաղյան ճակատում հայկական ուժերի առաջին հաջողություններից հետո (Շուշիի և Լաչինի ազատագրում) թուրքական կառավարությունը քննարկում էր Հայաստանի դեմ ուղղակի ռազմական ագրեսիա ձեռնարկելու հարցը: 1992 թ. օգոստոսին կնքված երկկողմ պայմանագրով երկու երկրների ռազմական համագործակցությունն իրավականացվեց: Արդեն 1992-93 թթ. թուրքական 3-րդ դաշտային բանակը, որի տրամադրության տակ կար 1500 տանկ, 2500 հրանոթ, 1100 հետևակի մարտական մեքենա, Հայաստանի սահմանների մոտ զորաշարժեր էր անցկացնում` համապատասխան պահին ռազմական ագրեսիայի  հնարավոր սպառնալիքով: Ռազմական ներխուժումը թերևս տեղի չունեցավ գերտերությունների արգելքի պատճառով: Մասնավորապես, ԱՊՀ զինված ուժերի հրամանատար, մարշալ Շապոշնիկովը խիստ նախազգուշացրեց, որ «Եթե այնտեղ ևս մի կողմ ավելանա, մենք կարող ենք հայտնվել երրորդ համաշխարհայինի վտանգի առջև»:
Թեև պարզ դարձավ, որ ուղղակի ռազմական միջամտությունն այլևս անթույլատրելի է, Թուրքիան շարունակում էր զորաշարժերը Հայաստանի սահմանի երկայնքով: Սա կարելի է բացատրել Հայաստանի վրա հոգեբանական ազդեցություն ունենալու ձգտումով, որը կստիպեր  Հայաստանին լրացուցիչ ուժեր պահել սահմանին և լարվածության մեջ մնալ: Այս ռազմավարության մասին են վկայում Թուրքիայի ամենաբարձր ղեկավար շրջաններից անընդհատ Հայաստանի հասցեին հնչող սպառնալիքներն ու Ադրբեջանի հետ համագործակցելու անհրաժեշտության մասին կոչերը:
1993 թ. Թուրքիայի և Ադրբեջանի միջև կնքվեց համաձայություն, ըստ որի` թուրքական կողմը պարտավորվեց Ադրբեջանին տրամադրել թեթև զինտեխնիկա և պատրաստել ռազմական մասնագետներ:
Ղարաբաղյան պատերազմի բոլոր փուլերում Թուրքիան շարունակեց ամենատարբեր տիպի օժանդակություն տրամադրել Ադրբեջանին:
Ըստ թուրքական «Hurriyet» թերթի` Ադրբեջանում թուրքական բարձրաստիճան սպաների թիվը 1994 թ. հասնում էր 256-ի: Այս սպաներն իրականացնում էին Ադրբեջանի ռազմական օպերացիաների մշակման ու ադրբեջանական զորքի խորհրդատվական ղեկավարման գործառույթներ: Լեռնային տեղանքում քրդերի դեմ ռազմական գործողությունների փորձ ունեցող թուրքական սպաները կարող էին կարևոր ներդրում ունենալ ադրբեջանական բանակի մարտավարական հմտությունների զարգացման գործում:
Թուրքական ազգայնական «Գորշ գայլեր» կազմակերպությունն իր հերթին անմասն չմնաց Ադրբեջանին օգնություն ցույց տալու հարցում: Այդ տարիներին նրանց ընդհանուր թիվը Ադրբեջանում հասնում էր 15 հազարի, որոնք կարևոր պաշտոններ էին զբաղեցնում Ադրբեջանի ուժային կառույցներում:
Թեև Ադրբեջանն, այդուամենայնիվ պարտություն կրեց, 1994 թ. զինադադարից հետո թուրք-ադրբեջանական ռազմական համագործակցությունը նոր փուլ մտավ: 1996 թ. Անկարայում Թուրքիայի ու Ադրբեջանի միջև «Ռազմական ուսուցման և գիտատեխնիկական համագործակցության մասին» պայմանագիր կնքվեց, իսկ 1999 թ. գարնանը` ռազմավարական համագործակցության մասին պայմանագիր: Ըստ այդ ուշագրավ պայմանագրի` Ադրբեջանը չի կարող ռազմական գործողություններ սկսելու ինքնուրույն որոշում ընդունել, և Թուրքիան երաշխավորում է Ադրբեջանի անվտանգությունը` նրա դեմ ուղղված ցանկացած ագրեսիայի դեպքում:
Սրանով, փաստորեն, Թուրքիան իր ձեռքում է կենտրոնացրել պատերազմի վերսկսման գլխավոր լծակը: Ուստի, շատ տրամաբանական է Ադրբեջանի ռազմաշունչ հայտարարությունների «թելերը» Թուրքիայում փնտրելը:
Հակոբ Վարդանյան
Copyright © 2010 — ankakh.com. All Rights Reserved.

Ես դեմ եմ Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման գործընթացի շարունակմանը

Մարտի 5-ին ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի կողմից Հայոց ցեղասպանությունը դատապարտող 252 բանաձևի ընդունումը հայ հանրությունը մեծ ուրախությամբ ընդունեց:
Նույն հանձնաժողովի կողմից նման բանաձև նախկինում ընդունվել է 3 անգամ` 2000, 2005, 2007 թթ, բայց ընթացք չի տրվել` չհասնելով Կոնգրեսի կողմից Հայոց ցեղասպանությունը դատապարտող օրենքի ընդունման:
Հարց է ծագում, իրո՞ք անհրաժեշտ է Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման գործընթացը շարունակել, ի՞նչ դրական արդյունք է տվել նախկինում երկու տասնյակից ավելի պետությունների կողմից ցեղասպանությունը ճանաչող բանաձևերի ընդունումը, երբ Թուրքիան այն չի ճանաչում: Պարզ չէ` որն է հայկական կողմի համար այդ քաղաքականության իրական օգուտն ու նպատակահարմարությունը, եթե ճանաչումը ծառայում է միայն ճանաչող երկրի շահերին:
Օրինակ` Ֆրանսիայի կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչման գլխավոր շարժառիթը Թուրքիայի` ԵՄ անդամակցության բանակցությունների ձախողումն էր, իսկ հարցը քրեականացնելը` թուրք էմիգրանտների վրա ազդեցության լծակների ավելացումը: Իսկ Թուրքիայի կողմից ֆրանսիական ապրանքների բոյկոտը երկար չտևեց, և այդ երկու երկրների միջև հարաբերությունները շարունակեցին նորմալ հունով զարգանալ: Նույնը կատարվեց և Շվեյցարիայում:
Թիրախը, փաստորեն, սխալ է ընտրված: Հանցագործը Թուրքիան է, ուստի ավելի նպատակահարմար է համապատասխան քայլեր ձեռնարկել Թուրքիայում Հայոց ցեղասպանության ճանաչման գործընթացը հասունացնելու համար, ոչ թե հանցանքի «վկաներին» կատարված հանցանքը ճանաչել տալով` Թուրքիայի վրա ճնշումներ գործադրել:
Իսկ իրականությունն այն է, որ Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող բանաձևերը տարբեր երկրներում և հատկապես ԱՄՆ-ում քվեարկության են դրվում այն ժամանակ, երբ Թուրքիայի վրա ճնշում գործադրելու խնդիր է առաջանում:
Թուրքիան բավական մեծ «անկանխատեսելիության գործակից» ունի, և դա հասկանալով` ԱՄՆ-ն միշտ ձգտում է Թուրքիայի «բոնապարտիստական» ձգտումները սանձել սառը ցնցուղով, այն է` Հայոց ցեղասպանությունը դատապարտող բանաձևը Ներկայացուցիչների պալատ մտցնելով: Եվ ստանալով ակնկալված զիջումը` ամերիկյան վարչակազմը թույլ չի տալիս, որ հարցն ավելի լուրջ մասշտաբով դրվի քննարկման:
Փաստորեն, մի ամբողջ ժողովրդի պատմական մեծագույն աղետը որպես ցեղասպանություն ճանաչել կամ չճանաչելը վերածվում է միջազգային քաղաքական շահարկումների առարկայի:
Բացի այդ, Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման քաղաքականությունը շարունակելը չի կարող դրդել Թուրքիային փոխել իր դիրքորոշումն այդ հարցում: Յուրաքանչյուր ճնշում հանգեցնելու է հակազդեցության, ինչպես, օրինակ` վերջերս բանաձևի ընդունումից հետո Թուրքիայի վարքագիծը. Անկարայում ԱՄՆ դեսպան Ջեֆրի Ջոնսոնին թուրքերը հայտնեցին, որ իրենք ոչ մի դեպքում որոշումներ չեն ընդունի, եթե իրենց վրա ճնշում գործադրվի:
Թուրքիայի այս մերժողական դիրքորոշումը բնական է, եթե հաշվի առնենք այն, որ տասնամյակներ շարունակ այդ երկրում ցեղասպանության հարցը եղել է խստագույն տաբու, թուրք ժողովուրդը սնվել է պաշտոնական կեղծ գաղափարներով: Թուրքիայի` փաստն ամեն կերպ թաքցնելու ազգային քաղաքականությունը թուրք հանրությանը դարձրել է անողոք ու անզիջում: Եվ ներկա իշխանությունը նման ոչ բավարար հասարակական կամքի պայմաններում, եթե ուզենա էլ, չի կարող ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը:
Այսպիսով, հրամայական է դառնում Հայոց ցեղասպանության ճանաչման ու դատապարտման հարցում Հայաստանի մարտավարության փոփոխությունը:
Թուրքիայում չճանաչելու կարծրատիպը կոտրելու լավագույն միջոցը կարող է լինել թուրք հասարակությանը Հայոց ցեղասպանության մասին իրական փաստերը մատչելի դարձնելու քաղաքականությունը: Օրինակ` անհրաժեշտ է ինտերնետում կայքէջեր ստեղծել` Հայոց ցեղասպանությունը հաստատող փաստագրական նյութերով, թուրքերեն: Միաժամանակ քայլեր ձեռնարկել, որպեսզի ապահովվի դրանց հասանելիությունը Թուրքիայի քաղաքացիների համար:
Միջազգային ճանաչման գործընթացի վրա ծախսվող միջոցները կարելի է ուղղել Թուրքիայիում 301-րդ հոդվածի վերացման գործին: Ապա, դրա հաջողության դեպքում, Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ եղած գրքերը թարգմանել թուրքերեն, նորերը կազմել` տարբեր երկրների արխիվային նյութերի ընդգրկմամբ, ու տարածել:
Փաստենք, որ Հայոց ցեղասպանության մասին թուրքալեզու տեղեկատվական բազան անկատար է. թուրքերեն տպագիր ու էլեկտրոնային նյութերը մերժողական  բովանդակություն ունեն և արտահայտում են Թուրքիայի պաշտոնական տեսակետը: Ուստի, հրամայական է լրացնել այս բացը և իրական փաստերը թուրքերենով տարածելով` իրազեկել թուրք հանրությանը: Ինչպես Վահան Դիլանյանն է նշում «Հայ-թուրքական երկխոսության նոր փուլը» հոդվածում. «Թուրքական բնակչության մեծ մասը չի ընդունում Հայոց ցեղասպանությունը, քանի որ չի հավատում, որ իրենց նախնիներն այդպիսի ոճրագործություն են արել»:
Ընդհանուր հետաքրքրության աճի պայմաններում, որը պետք է իրականացվի PR տեխնոլոգիաների միջոցով, թուրքերի շրջանում լայն քննարկումներ կսկսվեն: Ինչպես, օրինակ` 2008 թ. թուրք մտավորականության կազմակերպած ինտերնետային ստորագրահավաքը, երբ 30 հազար թուրք Հայոց ցեղասպանության համար հայերից ներողություն խնդրեց: Չնայած ներողություն հայտնողների թիվը փոքր էր, այն մեծ արձագանք գտավ այդ երկրում:
Այդպիսով, ստեղծելով Հայոց ցեղասպանության մասին ճշմարտությունն իմացող ժողովրդական «կրիտիկական զանգված», կձևավորվի հասարակական համապատասխան միջավայր, որը հնարավորություն կտա թուրքական կառավարությանը քաղաքական կամք դրսևորել` ճանաչելու և դատապարտելու Հայոց ցեղասպանությունը:
Նշված ռազմավարության իրականացումը դժվար ու երկարատև է լինելու, բայց` իրագործելի ու նպատակային:
Մեր ունեցած պատմական փորձն ու ներկայիս քաղաքական գործընթացները հաշվի առնելով` պետք է հասկանանք, որ Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման քաղաքականությունն անվերջ ու, հետևաբար, անհեռանկար ու անիմաստ գործընթաց է: Ավելի կարևոր է, որ Թուրքիան ճանաչի ու դատապարտի Հայոց ցեղասպանությունը, քան միջազգային  հանրությունը:

Հակոբ Վարդանյան
Copyright © 2010 — ankakh.com. All Rights Reserved.